Linux heeft strengere regels over wie welke bestanden mag gebruiken dan Windows, wat wel eens tot problemen kan leiden wanneer je daar nog niet zo bekend mee bent. Het zorg wel voor een betere beveiliging en het is natuurlijk ook logisch dat niet zomaar iedereen met zijn vette friet-handjes aan jouw bestanden mag zitten!
Wie o wie is nu die befaamde gebruiker Root? Dit is zo'n beetje hetzelfde als de Administrator in Windows. Deze gebruiker heeft toestemming om belangrijke onderdelen van je systeem te wijzigen. Maar deze superuser kan ook bestanden van iemand anders wijzigen. Als jij mij dus een usb-stick geeft met bestanden die jij er met je Linux distributie op heb gezet, dan kan ik daar alleen bij als ik ingelogd ben als Root.
Je hoeft echter niet helemaal in te loggen als Root, je kan ook en commando uitvoeren als Root. Stel dat ik het programma Thunar (een bekende bestandsmanager in Linux) als Root wil uitvoeren om bijvoorbeeld een systeembestand te kunnen wijzigen. Doe dit dan als volgt:
sudo thunar
Hierna tik je het wachtwoord in voor Root (dit moet je dan wel weten duh) en het programma wordt uitgevoerd.
Er zijn ook (vaak kleinere) Linux distributies die verwachten dat je weet wat je doet en waar je gelijk Root bent. Voorbeelden daarvan zijn Puppy Linux en 4mLinux.Bij grotere distributies ben je vaak geen Root, maar heb je een eigen gebruikersnaam. Bijvoorbeeld Pietje. Pietje kan van alles maar geen systeembestanden wijzigen of software installeren zonder het wachtwoord voor Root. Daarom wordt er ook een wachtwoord gevraagd als je software wilt installeren. Dat is misschien vervelend, maar maakt Linux dus wel veilig. Want niemand kan dus zonder jouw toestemming ook maar iets installeren op jouw computer!
Bestandsrechten kan je vrij makkelijk wijzigen door in je bestandsmanager met de rechtermuisknop op het bestand te klikken en daarna te kiezen voor Eigenschappen of Properties.
Ik zit altijd in Linux onder de motorkap te pieren dus het komt wel eens voor dat ik geen rechten heb om in een bepaalde directory bestanden te wijzigen. Met de volgende commandos kan je dit aanpassen.
| Commando | Wat doet het |
|---|---|
| sudo chown gebruikersnaam:groep directory | Verander alleen de rechten van de directory, maar laat de bestanden in die directory met rust. |
| sudo chown -R gebruikersnaam:groep directory | Verander de rechten van de directory en alle bestanden in deze directory. |
| sudo chown gebruikersnaam:groep /media/cyrex/partition -R | Verander de rechten van een partitie op je harde schijf. |
| sudo su - | Directe toegang als Root die start in de Root directory. |
Iedereen op jouw computer is dus onderdeel van een
| Commando | Wat doet het |
|---|---|
| groups | Welke groepen gebruikt je Linux systeem? |
| groups naam_van_de_gebruiker | Bekijk van welke groepen de gebruiker lid is. |
| id | Bekijk de id's van de groepen van een gebruiker. |
| getent group | Bekijk een totale lijst van groepen en welke gebruikers lid zijn van welk groep |
| sudo groupadd naam_nieuwe_groep | Voeg een nieuwe groep toe. |
| usermod -a -G naam_van_de_groep naam_van_de_gebruiker | Voeg een bestaande gebruiker toe aan een groep |
| sudo groupdel naam_van_de_groep | Verwijder een groep. |
| Commando | Wat doet het |
|---|---|
| sudo useradd -G naam_nieuwe_groep naam_nieuwe_gebruiker | Maak een gebruiker en een groep aan met één commando. |
| sudo passwd naam_van_de_gebruiker | Maak een nieuwe wachtwoord aan voor een gebruiker. |
| sudo deluser naam_van_de_gebruiker naam_van_de_groep | Verwijder een gebruiker uit een groep. |
| sudo userdel naam_gebruiker | Verwijder een gebruiker uit het systeem. |
| sudo userdel -r naam_gebruiker | Verwijder een gebruiker uit het systeem + zijn home-directory met al zijn bestanden. |
| sudo userdel -r -f naam_gebruiker | Verwijder een ingelogde gebruiker uit het systeem + zijn home-directory met al zijn bestanden |